Co skontroluje WIOŚ w firmie mającej system zarządzania środowiskowego?

Wdrożenie w przedsiębiorstwie normy ISO 14001 stwarza mniejsze ryzyko wystąpienia zagrożeń dla środowiska. Nie eliminuje ich, co prawda, ale ogranicza. Dlatego szczególnie warto zaimplementować system zarządzania środowiskowego w firmie, w której istnieje duże ryzyko negatywnego oddziaływania na środowisko.

Dla zakładów, które mają ISO 14001, gdzie WIOŚ podczas kontroli nie stwierdził istotnych naruszeń ustawy Prawo ochrony środowiska, istnieje możliwość zmniejszenia częstotliwości kontroli w stosunku do pozostałych zakładów.

Częstotliwość kontroli

W zależności od tego, do której kategorii dany zakład zostanie zaliczony, kontrole zakładów posiadających ISO można przeprowadzać w okresach:

  • kategoria zakładu I i II – kontrole raz na 3 lata,

  • kategoria zakładu III – kontrole raz na 4 lata,

  • kategoria zakładu IV – kontrole raz na 5 lat.

Inspektor podczas kontroli sprawdza przede wszystkim:

  • aspekty środowiskowe,

  • raporty/protokoły z audytów środowiskowych,

  • politykę środowiskową,

  • wyniki badań samokontrolnych,

  • przeglądy zarządzania,

  • działania korygujące i zapobiegawcze, szczególnie ważne z uwagi na możliwość wystąpienia naruszeń wymagań ochrony środowiska, które należy poddać kontroli podczas wizyty w terenie.

ISO 14001:2015

Od 15 września 2018 r. ma zacząć obowiązywać nowa norma ISO 14001:2015. Wszystkie certyfikaty wydane na podstawie starej normy z 2004 roku stracą ważność. Zakłady powinny więc dostosować system środowiskowy do nowej normy.

Różnice pomiędzy nową a starą normą to:

  • zmiana struktury nowej normy – tzw. wysoki poziom, który ułatwia integrację systemu i stworzenie głównych dokumentów, np. księgi systemu zarządzania środowiskowego;

  • kontekst organizacji powinien określać wewnętrzne i zewnętrzne kwestie istotne dla systemu środowiskowego (np. podstawy prawne, istniejące zanieczyszczenia, jakość wody i powietrza);

  • zakres systemu zarządzania środowiskowego powinien być udokumentowany;

  • pojawił się obowiązek dokumentowania procedur;

  • nie jest już wymagany wyraźny przedstawiciel kierownictwa, tj. pełnomocnik;

  • organizacja musi określić ryzyka środowiskowe – nie pojawia się informacja, w jakiej formie ma to być dokumentowane;

  • wprowadzono całkowicie nowy dokument – znaczące aspekty środowiskowe, które należy zidentyfikować, wziąwszy pod uwagę cykl życia produktu;

  • brak zapisu co do zgodności, np. z wymogami prawnymi, może być potraktowany jako niezgodność;

  • nie ma już podziału na dokumenty i zapisy;

  • zniknęły działania zapobiegawcze, a jest doskonalenie (choć np. przy analizie rodzajów ryzyka trzeba napisać plan postępowania na wypadek awarii wycieku substancji do środowiska).

Te dane musisz dokumentować!

Informacje, których norma wymaga w formie udokumentowanej, to:

  • 4.3. Określenie zakresu systemu zarządzania środowiskowego,

  • 5.2. Polityka środowiskowa,

  • 6.1. Działania odnoszące się do ryzyk i możliwości,

  • 6.1.2. Aspekty środowiskowe,

  • 6.1.3. Wymagania zgodności,

  • 7.2. Kompetencje,

  • 7.4. Komunikacja,

  • 8.1. Planowanie operacyjne i nadzór,

  • 8.2. Gotowość i reagowanie na awarie,

  • 9.1. Monitorowanie, pomiary, analiza i ocena,

  • 9.1. 2 Ocena zgodności,

  • 9.2. Audyt wewnętrzny,

  • 9.3. Przegląd zarządzania.

Autor: Karolina Szewczyk-Cieślik